Wspieranie rodziny
Zadania w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej określa ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. Ustawa określa zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, zasady i formy sprawowania pieczy zastępczej oraz pomocy w usamodzielnianiu jej pełnoletnich wychowanków, zadania administracji publicznej w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, zasady finansowania rodziny i systemu pieczy zastępczej, zadania w zakresie postępowania adopcyjnego.
Jednostkami organizacyjnymi wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego wykonujące zadania w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, placówki wspierania dziennego, organizatorzy rodzinnej pieczy zastępczej, placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo terapeutyczne, interwencyjne ośrodki preadopcyjne, ośrodki adopcyjne oraz podmioty, którym zlecono realizację zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, mogą otrzymać wsparcie od gminy w postaci asystenta rodziny.
Pracownik socjalny, przeprowadzający wywiad środowiskowy, po zdiagnozowaniu problemów opiekuńczo-wychowawczych w rodzinie, wnioskuje o objecie jej wsparciem przez asystenta rodziny, wcześniej zapoznając rodzinę z ofertą pomocy, świadczoną w ramach jego kompetencji i uzyskaniu pisemnej zgody rodziny na wsparcie. Wywiad opiniuje i zatwierdza Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej. W przypadku wniosku o objęcie rodziny wsparciem asystenta rodziny, zgłoszonego przez instytucję zewnętrzną (np. szkoła, poradnia psychologiczno-pedagogiczna, itd.), zgłoszenie przekazane jest do odpowiedniego pracownika socjalnego, który na podstawie wywiadu środowiskowego, ustala czy zasadne jest wsparciem rodziny, rozeznaje także czy rodzina jest zainteresowana współpracą z asystentem. W przypadku zasadności objęcia pomocą w formie asystenta rodziny, pracownik socjalny wnioskuje o takie wsparcie do Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej. W przypadku kiedy asysta rodziny przyznana jest wyrokiem sądu asystent podejmuje działania zmierzające do poprawy sytuacji rodziny. Niepodjęcie przez rodzinę współpracy z asystentem, skutkować będzie poinformowanie o tym fakcie Sądu.
Od 2012r. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej zatrudnia asystenta rodziny. Celem jego pracy jest poprawa sytuacji życiowej rodzin objętych pomocą, w tym w szczególności stworzenie optymalnych warunków służących wychowywaniu dzieci i pokonywaniu bieżących problemów rodziny, nabycie i doskonalenie umiejętności społecznych rodziców i zwiększenie kompetencji rodzicielskich. Asystent pracuje z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub innym miejscu uzgodnionym z rodziną.
Asystent rodziny wspierając rodziny, w zależności od ich zdiagnozowanych problemów i potrzeb, podejmuje na ich rzecz zadania w obszarach:
- Edukacji w zakresie prawidłowego wychowania i opieki nad dziećmi, wypracowania właściwych postaw rodzicielskich, eliminowania nieprawidłowych metod wychowawczych w pracy z rodzinami poprzez edukację i poradnictwo, zachęcania do ulepszania stosowanych przez rodziny metod wychowania.
- Doradzania w sprawie sposobów organizowania czasu wolnego dzieciom, sposobów rozbudzania zainteresowań poprzez wspieranie aktywności społecznej.
- Wzmocnienia kompetencji wychowawczych rodziców (m.in. konieczność zapewnienia należytej opieki i opieki zdrowotnej dzieciom, konieczność monitorowania przez rodziców sytuacji szkodnej dzieci, przeciwdziałania demoralizacji społecznej dzieci).
- Pomocy w budowaniu prawidłowych więzi i komunikacji między członkami rodziny (spotkania z całą rodziną, uświadamianie potrzeb i trudności, poprzez stosowanie pytań cyrkularnych).
- Wspierania rodziców w diagnozowaniu sytuacji szkolnej dzieci, w szczególności występujących deficytów w zakresie realizacji obowiązku szkolnego oraz funkcjonowania dzieci w środowisku szkolnym (rozmowy z pedagogiem szkolnym, wychowawca dziecka, wizyty u pedagoga/wychowawcy wraz z rodzicem dziecka), motywowanie, wspieranie rodziców do aktywnego uczestnictwa w życiu szkolnym dziecka (poprzez rozmowy z rodziną).
- Pomocy w dbaniu o zdrowie (edukacja w kwestiach higieny, pielęgnacji, prawidłowego odżywiania, rekreacji, w razie potrzeby: pomoc w planowaniu wizyty u lekarza, dentysty, sprawdzanie bilansów zdrowotnych, książeczek szczepień).
- Treningów umiejętności prowadzenia gospodarstwa domowego przez rodziny (m.in. nauka gotowania, wspólnego przygotowywania posiłków, sprzątania, robienia zakupów, nauka gospodarowania posiadanymi środkami- treningi budżetowe).
- Nauki dbałości o mieszkanie, podziału obowiązków domowych, tworzenia odpowiednich warunków sprzyjających wypoczynkowi, nauce i spędzania czasu wolnego (poprzez rozmowy ze wszystkimi członkami rodziny, porady, wspólne wyjścia).
- Edukacji w zakresie przestrzegania norm społecznych i prawidłowego rozumienia i pełnienia ról społecznych w tym ról zawodowych i rodzicielskich poprzez rozmowy z rodzicami, dyskusje indywidualne ze specjalistami m.in. doradca zawodowym, trenerem pracy, psychologiem i pedagogiem.
- Wspierania w załatwianiu spraw urzędowych przez rodziny, wyrobienia umiejętności korzystania ze wsparcia instytucji środowiska lokalnego- wspólne wizyty w urzędach, metoda warsztatowa-nauka pisania pism urzędowych i poruszania się w instytucjach.
- Kształtowania umiejętności poruszania się po rynku pracy, motywowania do uzupełnienia wykształcenia i podniesienia kwalifikacji poprzez: rozmowy, zastosowania metody warsztatowej, nauka tworzenia dokumentów aplikacyjnych, indywidualne konsultacje, skorzystanie z usług trenera pracy, doradcy zawodowego.
- Wspierania osób zagrożonych problemem alkoholowym i rozpoznaniem picia szkodliwego w utrzymywaniu trzeźwego stylu życia.
Asystent realizuje zadania określone w ustawie z dnia 4 listopada 2016r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”.
- Wsparcia psychologicznego.
- Pomocy prawnej, w szczególności w zakresie praw rodzicielskich i uprawnień pracowniczych.
- Dostępu do rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz świadczeń opieki zdrowotnej.
Poradnictwo w w/w zakresie przysługuje kobietom posiadającym dokument potwierdzający ciążę, ich rodzinom lub rodzinom z dzieckiem posiadającym zaświadczenie potwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie lub nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, wystawione przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, posiadającego specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii, koordynowane jest przez asystenta rodziny, o którym mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Koordynacja polega na opracowywaniu wspólnie z wnioskodawcą katalogu możliwego wsparcia, występowaniu przez asystenta rodziny w imieniu wnioskodawcy na ich żądanie, do podmiotów, o których mowa w art. 5 pkt. 41 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, jednostki samorządu terytorialnego oraz jednostek organizacyjnych realizujących wspieranie rodziny lub innych jednostek sektora finansów publicznych lub wykonujących zadania zlecone im przez jednostki sektora finansów publicznych, w tym na zasadach, w sposób i w trybie przewidzianym w przepisach odrębnych, z wyłączeniem świadczeniodawców, w celu umożliwienia mu skorzystania ze wsparcia, na podstawie pisemnego upoważnienia.
Przygotowując i realizując powyższe działania, asystent rodziny nawiązuje współpracę z przedstawicielami organizacji pozarządowych i instytucji działających w obszarze pomocy osobom i rodzinom z problemem alkoholowym i opiekuńczo-wychowawczym oraz zajmujących się wspieraniem dzieci i młodzieży. Asystent rodziny podejmując pracę z dziećmi i młodzieżą z rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym kładzie nacisk na poszukiwanie mocnych stron dzieci pozostających w negatywnych grupach odniesienia, po to aby poprzez realizowanie swoich zainteresowań mogły one podkreślać swoją indywidualność, co z kolei wpływa na podwyższenie samooceny, poczucia sukcesu, pozostawia w centrum uwagi i poczucia bycia ważnym. Umożliwienie realizowania zainteresowań dziecka poza negatywnym środowiskiem wychowawczym, pozwala również wdrożyć małoletniego w pozytywne grupy odniesienia, ucząc zarazem aktywnego i konstruktywnego spędzania czasu wolnego.
Asystent rodziny jest dostępny w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej pokój numer 2.